“Roaring 10’s”
De laatste maand van het decennium is voorbij. We kunnen nu beginnen aan de warming up voor het nieuwe jaar. Voordat we durven denken aan een herhaling van de “Roaring 20’s” kunnen we in elk geval al vaststellen dat dit de “Roaring 10’s“ zijn geweest. Maar dan zonder die spectaculaire terugval aan het eind. En zo was het ook een beetje in 2019. Markten stegen door en trokken zich weinig aan van lauwe tot soms koele economische cijfers.
Zelfs de lange rente snuffelde weer aan het 0-punt, als teken dat de economische groei in Europa zou kunnen ontdooien. De ECB noch de Bundesbank geloven daar echt in, maar beurzen bleven dermate hot dat we er allemaal warmpjes bijzitten. Al had het natuurlijk een stuk warmer gekund, als we wat minder koel en gereserveerd naar die economie hadden gekeken.
Global Warming
Het was al met al het jaar van de Global Warming, waarin zowat alles opwarmde, ook buiten de beurs, en de klimaat-ontkenners aan geloofwaardigheid moesten inboeten. Maar als je dorp afbrandt en je moet de zee invluchten om je leven te redden, zoals in Australië, na maanden durende branden, dan besef je pas echt dat het zo niet verder kan. En dat Australisch vastgoed buiten beeld blijft bij de invulling van onze OG-portefeuille het komende jaar.
Ook het tempo waarin gedurende het jaar de voorspellingen over de stijging van de zeespiegel werden opgehoogd, was opmerkelijk. Gevreesd moet worden dat de toekomst van Nederland minder groots zal zijn dan haar verleden. Al blijft de discussie daarover in ons lage landje nog opvallend stil. Op dit tere existentiële punt bevinden we ons nog in de fase van ontkenning. Maar wie koopt er over 10-20 jaar nog huizen, die onder N.A.P zijn gebouwd? Zou huren te zijner tijd niet een stuk aantrekkelijker kunnen worden dan kopen? Vast wel, maar voorlopig zie ik mensen hun koophuizen nog niet en masse verlaten.
Nederland? Ach, zand erover….Maar serieus, de vraag naar zand neemt fors toe en een aantal laag gelegen landen, zoals Singapore, Vietnam en Indonesië hebben de export van zand al verboden. Eigen bodem eerst is geen luxe in Jakarta! Misschien wordt zand straks wel een nieuwe asset class! Als aanvulling (suppletie) op uw huurwoning als u toch geld over heeft!
Maar voordat u uw zwemdiploma’s afstoft, moest u nog snel even uw nieuwe elektrische auto met lage bijtelling op de oprit sjorren. Pff, was dat even een rat race, maar die is binnen. Nu nog een wintersportgebied zoeken boven de 3000 meter en die skivakantie is ook weer gered. Voor komend jaar dan. Daarna kan uw 2e huis in de Alpen nog keurig als vluchtlocatie achter de hand worden gehouden.
Investeringen
Maar waar vlucht u heen met uw geld? Komt de rentestijging net op tijd om de strafrente op uw spaargeld te verijdelen? En is de renaissance in Europa aanstaande nu de dollar tot rond de 1,12 is teruggevallen? Of blijven die Amerikaanse techgiganten ons domineren in 2020? Wij kozen er in elk geval voor wat meer in relatief hoogrentende leningen in Emerging Markets te beleggen. Mocht de dollar nog wat verder wegzakken, dan zal dat de schulden van die landen verlichten en de lokale valuta in de diverse Emerging Markets doen aansterken.
Nieuwe feiten
Even dachten we trouwens dat de Brexit saga was afgelopen, maar Boris houdt de spanning erin: zonder nieuwe handelsdeal voor eind 2020 komt er alsnog een hard-Brexit. Te midden van alle euforie over de verkiezingswinst van de Tories en de deal met de EU is dit een vreemd nieuwsfeit.
Een ander nieuw feit uit 2019 is de klimaatverandering op straat: dat straatprotest zal in 2020 niet zomaar zijn verdwenen. Waar politici er niet in slagen hun burgers te overtuigen, komen deze langzaam maar zeker, in steeds grotere getale tevoorschijn en in opstand. In steeds meer landen, arm of rijk, democratisch of autoritair bestuurd, gaan burgers de straat op om hun hoop, verlangens, dan wel eisen kracht bij te zetten. Soms levert dat geld op of meer vrijheid, soms alleen maar rubberen of echte kogels. Natuurlijk leidt zoiets ook tot economische vertraging, soms zelfs tot stilstand, maar op beurstrends maakte dit protest tot dusverre weinig indruk. Alsof het allemaal spoedig zal overwaaien, maar dat waag ik te betwijfelen: er lijkt wereldwijd een soort zwaan-kleef-aan effect te ontstaan bij dit verzet.
2020
Vrede op aarde wensen we elkaar traditiegetrouw voor het nieuwe jaar. Gezien het oplaaiende conflict tussen Iran en de VS is het nieuwe jaar al verhit begonnen. Iets vredelievender gaat het inmiddels toe aan het handelsfront. Weliswaar werd de World Trade Organisation (WTO) onlangs uitgeschakeld door de VS, maar inmiddels is er wel een eerste bestand tussen de VS en China, dat nog zwaardere schermutselingen wist te voorkomen. Of bedrijven hun grensoverschrijdende investeringen zullen hervatten blijft zeer de vraag. Waarschijnlijker is dat producenten steeds meer fabrieken zullen bouwen op plekken waar men de producten ook afzet (local for local).
Verder lijkt ook 2020 het vooral van de consument te moeten hebben. En die valt loonsverhogingen ten deel, zowel in de VS als in Noord-Europa. We moeten het dus vooral van u hebben, geachte lezer! U draagt daarmee een zware verantwoordelijkheid. Maar goed, u was altijd al het meest belangrijk voor onze toekomst…
En daarom wensen wij u dan ook een zeer voorspoedig nieuwjaar, want dan hebben we het allemaal goed.
Wij hopen dat u het hoofd in 2020 royaal boven water kunt houden!
DOOR: WOUTER WEIJAND, Chief Investment Officer
