‘To bite, or to be bitten, that is the question in trade wars’. Je weet dat iedereen verliest bij een handelsoorlog. Als partijen elkaars producten duurder maken door heffingen op te leggen, dan kan een ieder met hetzelfde potje geld minder van die producten kopen. De vraag en de productie nemen daardoor af. Doet de buurman dat bij jou zonder dat jij iets terugdoet, dan wint hij en verlies jij. Je moet dus wel terugslaan. Om vervolgens aan de onderhandelingstafel een nieuwe deal te beklinken.
Donald beweert dat handelsoorlogen gemakkelijk te winnen zijn. Dat kun je alleen beweren als de ander meer te verliezen heeft dan jij. En in het geval van China zou dat wellicht nog waar kunnen zijn ook, in de handel met Europa kent de VS al behoorlijk wat handelsbeperkingen. Wat dacht u van heffingen op pick-up trucks van 20%, die nog dateren van een halve eeuw geleden, toen Ford en GM beschermd moesten worden tegen Europese export? Anno 2018 geldt dat tarief nog steeds en het is dan ook niet verbazingwekkend, dat we vanuit de EU geen enkele pick-up truck naar de VS verschepen.
China is echter een ander verhaal. Dit land schermt zijn eigen inmiddels enorm gegroeide markt af door buitenlandse bedrijven te verplichten joint-ventures met Chinese ondernemingen af te sluiten. Anders kom je die markt niet in. De Chinezen moeten dan wel 51% van de aandelen hebben, zodat jij altijd minderheidsaandeelhouder blijft. Ondertussen zijn de Chinezen vooral geïnteresseerd in jouw technologie en kennis die ze vaak proberen te kopiëren. Die aantasting van dat intellectuele eigendom, dat zit velen dwars. Donald heeft een punt als ie de handel met China op deze manier oneerlijk noemt.
Blaffen doet ie veel, maar bijten?
Donald wil een betere deal en niet direct een handelsoorlog. Blaffen doet ie veel, maar bijten? Die heffingen op staal en aluminium bleken al snel niet voor Canada, Mexico, Australië en de EU te gelden…tenminste, als we met z’n allen de VS een ‘betere’ handelsovereenkomst zouden gunnen. Uiteindelijk zijn de meeste Amerikaanse pijlen gericht op de Chinezen. Maar die weten gelukkig wel wat onderhandelen is. Dat gaat dus even duren, waarna beide partijen vol liefkozingen over en weer en na een paar weken armpje drukken, de strijdbijl voor een tijdje begraven.
Dat is zoals het gaat in de echte wereld. In de financiële wereld bijten blaffende honden echter wel degelijk, tenminste voor een tijdje. Beleggers, maar ook investeerders bij bedrijven, schrikken van dit gedrag en gaan even op hun handen zitten, of beter gezegd, op hun portemonnee. Markten worden er nerveus van, ontwikkelde landen meer dan Emerging en Frontier Markets. Daarbij kwam er nogal de klad in bij de grote technologie-aandelen, vooral na het bekend worden van de dubieuze rol die Facebook speelde bij de beïnvloeding van Amerikaanse kiezers rond de presidentsverkiezingen. Nu vonden we die ‘groei’-aandelen al een tijd te duur en hadden we die in de VS al deels ingeruild voor ‘value’-aandelen. Zo werd de schade beperkt, maar niettemin liep de aandelenportefeuille wat beten op in het eerste kwartaal.
Illiquide middelen
Gelukkig staan daar langzamerhand bij veel van onze cliënten de nodige illiquide beleggingen tegenover. Zowel ons gemengde Zwitserse fonds als de Asset Backed vastrentende waarden kabbelden rustig voort. We breiden dat de komende weken uit met een Zwitsers platform dat in Amerikaanse MKB-leningen belegt en daarna nog met een wereldwijd Infrastructuur fonds.
Veel obligatiefondsen hadden overigens ook moeite om het droog te houden. Juist de op het oog meest defensieve, kort belegde fondsen, moesten een veertje laten in de rentestijging. Juist de langer belegde fondsen, die we willen vermijden met het oog op de langere termijn, deden het beter. Zij profiteerden van een ‘flight to quality’ dezer dagen, al denken we dat die maar tijdelijk soelaas zal bieden. De economische groei is daarvoor te sterk, de werkloosheid te laag en de lonen en prijzen zullen gaan stijgen, althans in de VS en hier in Noord-Europa.
Europa
Over Europa gesproken. Komt er nu een nieuw elan? Misschien zelfs wel een nieuwe beschermingswal om de EG bij elkaar te houden, zoals Mw. Lagarde, de baas van het IMF, dat graag zou zien? Of sorteert zij hiermee vast voor op de opvolging van Juncker? Het klinkt allemaal behoorlijk Frans en minder Noord-Europees, zoals het IMF meestal (s)preekt: eerst saneren, hervormen en netjes aan de normen voldoen. Feit is dat Noord en Zuid nog sterk verdeeld zijn over die ‘solidariteit’ en het ophouden van andermans broek. Pappen en nathouden wellicht en meer dan wat aangepaste Pampers voor de armere landen, die het snelst nattigheid voelen, zullen we op korte termijn niet komen. Alleen Duitsland heeft de macht en de kracht om hier het verschil te maken en door te bijten. Maar dat hult zich nog in stilzwijgen, zo vlak na de start van haar nieuwe regering.
Dit eerste kwartaal van 2018 eindigt daarmee in voorzichtigheid waar het zeer optimistisch begon. Het schuim is van de cappuccino afgeblazen. De beleggers, die snel geld wilden verdienen, zijn wellicht van het toneel verdwenen of in elk geval weer met beide voeten op de grond teruggezet. Beursintroducties worden wat bescheidener ingezet, met minder opgeklopte koersen. Zo ontstaat een gezondere markt met minder overspannen verwachtingen. Dat is uiteindelijk beter voor het beleggingsklimaat. Ondertussen blijft het economische nieuws goed, al wijzen survey ’s ook hier op een correctie in het wel erg hoge producentenvertrouwen. Maar de rente is bijna overal (zeer) laag en de consument, die 70% van de economie bepaalt, ziet voldoende houvast in de talloze vacatures. Die bijt zich nog steeds vrolijk vast in de huizenmarkt, de meubelwinkels en in duurzame consumptiegoederen.
En wij blijven rustig belegd: als anderen blaffen, bijten wij niet, maar happen we voorzichtig toe.
Met die gedachte groet ik u, namens het gehele team,
DOOR: WOUTER WEIJAND, Chief Investment Officer
