Als een donkere schaduw laat de corona-crisis niet alleen haar medische sporen na, maar ook haar economische sporen over de wereld: langzaam, van oost naar west. Niet de zwakste schakel, maar vooral de laatste schakel (de VS) bepaalt hoe lang die ellende en stilstand voortduren. Want ook al mogen de Chinezen weer naar buiten, en naar hun werk, als Europa en de VS nog uitgeschakeld staan, kun je die goederen nog niet meteen kwijt.
Niet alle landen hebben overigens voor stilstand en/of isolatie gekozen: Zweden en Wit-Rusland zijn voorbeelden van uitzonderingen. Of dat verstandig was, zullen we pas veel later weten. Maar economisch leven we in dezelfde wereldhandels-constellatie en als vrijwel iedereen kiest voor stilstand als beste remedie, dan zal dat ook jouw land, dat door wil gaan, treffen. Je kunt immers vrijwel nergens heen met je exportproducten, etc.
Politici hebben dus een keuze gemaakt en vonden al snel centrale banken aan hun zijde. Dat was in die vorige crisis van 2008/09 niet anders. Wat wel anders is deze keer is hun ongekende financiële inzet om dit gapend economisch gat te dichten en te overbruggen. Een extra overheidsschuld van 10-15% van het nationale inkomen voor de VS respectievelijk Duitsland zijn mogelijke uitkomsten, die tot voor kort ondenkbaar leken.
Men trekt de schatkist dus massaal open om de bevolking en het bedrijfsleven te helpen. Dat is begrijpelijk, maar men gaat er dan ook nog vanuit dat de centrale bank die schatkist dan wel weer zal aanvullen. Het risico van monetaire financiering ligt hier nadrukkelijk op de loer. De ECB doet zoiets voor Italië, maar dan nog net via de openbare obligatiemarkt. Maar dan zonder de landenlimieten, zoals die tot voor kort golden. Ook voor haar is de sky nu even de limit. Bovendien zijn de spelregels uit het verdrag van Maastricht nu opgeschort, dus de begrotingstekorten in Europa zullen rap gaan oplopen.
Hoe moet dit dan met ons Euro-project, zult u zich afvragen? Die ECB kan toch niet eindeloos die schulden van de zuidelijke landen blijven opkopen? En wat gebeurt er als Italië niet terugbetaalt? Kunnen wij noordelijke landen die verliezen dan nog wel betalen? Nee, dat kunnen we niet en zo hebben we weliswaar geen euro- of corona-bonds toegestaan, maar is de ECB feitelijk ons aller corona-bank geworden. Onze Europese fiscale eenwording heeft officieel nog zeker niet plaatsgevonden, maar feitelijk kunnen we nauwelijks meer terug. We kunnen eigenlijk niet meer uit de euro stappen. De opkopen van de ECB zijn daarvoor te groot geworden. De corona-crisis heeft het voortbestaan van de euro misschien wel zeker gesteld.
Tegelijk zijn we in een nieuwe fase van monetaire en fiscale steun gekomen, die niet erg solide oogt. Op langere termijn zoveel extra schuld, zoveel extra obligaties op de markt, zoiets brengt risico’s voor inflatie en rentes met zich mee, als de wereld weer enigszins genormaliseerd is. De huidige generatie krijgt nu dus miljarden vergoed, die de volgende generatie mag terugbetalen. Misschien is dit wel een gepast moment om onze kinderen even in te lichten. Anders komen ze over een jaar of 10 ons nog wel vragen: wat is er toch gebeurd, pap, mams, toen in 2020..…?
Maar die steun gaf beurzen wel moed: na een koersval van 35% in Europa en 30% in de VS, keerde het sentiment. Een snel herstel deed de maand met een min van 14% eindigen. Het was een wildemans rit, dat zeker, maar wat deden wij op die achtbaan? Zoals eerder vermeld in onze tussentijdse nieuwsbrief, kochten wij op steeds lagere niveaus aandelen bij: 2x wereldwijd en 1x in Europa.
Inmiddels was de onrust ook overgeslagen naar de obligatiemarkt: vooral de rentes op bedrijfsleningen stegen sterk. Onze eerste actie hier bestond uit de aankoop van bedrijfsobligaties van goede (investment grade) kwaliteit. Deze wisten we dicht bij wat op een bodem leek, aan te schaffen. Onze tweede actie vond net na de maand ultimo plaats, op 1 april, in kortlopende High Yield obligaties. Hier is het kredietrisico een stuk groter, maar we denken dat de renteopslag van thans 9-10%, tegen ca 3% voor de crisis, dat risico voldoende compenseert. Nu kunnen ze wel een stootje hebben, sterker nog, die stoot hebben ze hopelijk al gehad.
Zo speuren we in deze angstige tijd naar koopjes, die wellicht niet volgende week al resultaat zullen afwerpen, maar met een horizon van 1-2 jaar aantrekkelijk lijken. We hebben niet de illusie, dat we links en rechts de bodem zullen aantikken. Wel proberen we zoveel mogelijk op droevige, “rode” beursdagen onze aankopen te doen. En zo rijden we over deze achtbaan. Hoe lang die rit duurt, weten we niet. Maar als het stof is neergedaald en de wereld weer haar normale gang herneemt, en iedereen weer naar buiten mag, dan zullen beurzen wellicht in een iets meer uitgelaten stemming komen.
We slaan ons er dus doorheen en hopen dat zoiets ook voor u geldt: met uw familie, en niet te vergeten, uw onderneming. Het is voor ons allemaal een tijd van alle zeilen bijzetten, van koers houden, van averij proberen te beperken, maar ook van de boot niet willen missen, als de wind weer uit de goede hoek zal waaien.
In die gedachte groet ik u namens het gehele team, en hoop ik dat u deze periode vooral gezond doorkomt.
Wouter Weijand
Chief Investment Officer
