2020
Een nieuw jaar, een nieuw begin. Saai was het zeker niet. Maar hadden we wat te vieren? Virus wat leuks, maar nee, heel veel viel er niet te vieren. Behalve dan voor de fervente Brexit-aanhangers, die op 31 januari hun zin kregen. En nog altijd eind dit jaar de handelsdeksel op hun neus kunnen krijgen als de EU haar poot stijf houdt.
Natuurlijk moesten we verheugd zijn dat de teruggang in de Duitse verwerkende industrie tot staan leek gebracht. En dat de bedrijfswinsten wat meevielen, vooral in de VS. Maar ondertussen kachelden de Italiaanse en Franse economie zachtjes omlaag. Deze relatieve rust verdween nadat het corona-virus zich aandiende in China en zich ook daarbuiten begon te verspreiden. Wat zal de impact zijn op de rest van de wereldeconomie als een deel van de Chinese economie tijdelijk zou worden stilgelegd? Niet het experiment dat je al te vaak wil uitvoeren, want inmiddels heb je het hier wel over de tweede economie ter wereld. De meeste aandelenmarkten namen gas terug, maar ironisch genoeg kon dit niet in China zelf: daar ‘vierde’ men immers het Chinese nieuwjaar en waren markten gesloten. Ten tijde van het schrijven van deze nieuwsbrief was die markt net weer opengegaan en had 90% van de aandelen al vlot haar dagelijkse limiet van -10% bereikt (+10% is de andere zijde van die limiet, maar die is voor een andere keer…). En de Chinese AFM was nog wel zo aardig geweest om brokers de richtlijn mee te geven geen aandelen voor eigen rekening te verkopen… Ook moesten zij klanten niet lastig vallen met ‘margin calls’ als hun met geleend geld opgebouwde portefeuille onder water zou komen te staan. Zo hoopte men verdere (gedwongen) verkopen van aandelen te voorkomen. Veel leek dat niet te helpen en je moet je ook afvragen of dat marktmechanisme zich heus door centraal geleide bureaucraten laat sturen. Net zoals het niet heel productief is om artsen die alarm slaan over het virus, een flinke reprimande te geven. Maar ‘gelukkig’ werd het bestaan van dit virus maar één maand onder de pet gehouden. Bij SARS duurde dat verscheidene maanden. China zit er nu bovenop en is vastbesloten de verspreiding van het virus zo snel mogelijk in te dammen.
Impact corona-virus
En hoewel de economische schade van deze tijdelijke stillegging van productieprocessen en handelsstromen hoger zal uitvallen dan ten tijde van de SARS-epidemie, blijft het een éénmalige schade. China is nu veel groter dan destijds bij SARS, dus die schade is dat ook. Eerlijk gezegd zijn wij ook steeds meer afhankelijk van China geworden. China is de werkplaats voor de hele wereld geworden en dankzij die fameuze just-in-time delivery productiemodellen is het zwaan-kleef-aan-effect in mum van tijd zichtbaar in de hele wereld. In Korea is Hyundai al gestopt met de autoproductie omdat het een paar essentiële onderdelen uit China niet meer krijgt. We maken dus nu gezamenlijk een pas op de plaats, totdat het verspreidingstempo van het virus afneemt. Dan kan China, samen met de andere Emerging Markets, wellicht herstellen.
De grootste slachtoffers bevinden zich tot nu toe in de luchtvrachtbranche, de grondstoffen- en vakantie-industrie. Ook de verkopers van luxe consumentenproducten moesten al een veer laten. Aandelen van voedselproducenten en farmaceuten hielden zich een stuk beter staande, terwijl de technologiegiganten tamelijk ontastbaar doorgroeiden (op Facebook na). Na het sterke begin van aandelen zorgde de terugslag per saldo overigens maar voor een klein minnetje.
Bij staatsobligaties maakte een kleine min helaas weer plaats voor een grotere min: van -0,10%, daalde de 10-jaars rente in Nederland naar -0,35%. Daar zijn we niet op gepositioneerd. We zoeken het nog steeds in Private Credit, bijvoorbeeld aan het MKB, met rentes van 5%-6% na kosten. Banken worden steeds meer ontmoedigd om dat soort leningen te verstrekken. Van de ECB moeten ze hiervoor extra kapitaal achter de hand houden. Private partijen nemen daardoor hun rol steeds meer over. Opmerkelijk hierbij is de rol van de EU, die nota bene subsidies verstrekt door mee te delen in de eventuele kredietverliezen, die dergelijke private kredietverstrekkers mochten lijden. De EU maakt zich (terecht) zorgen dat het MKB door die verscherpte regels voor de banken te weinig toegang krijgt tot krediet en grijpt dus in. Voor ons is een dergelijke subsidie natuurlijk erg prettig want ons kredietrisico neemt zo flink af, terwijl de rente wel hoog blijft.
Hoe verging het de vluchthavens, althans die zonder vliegtuigen dan? Goud, de yen en bitcoins gingen weer omhoog, maar die hebben we niet. De Zwitserse franc steeg ook en die hebben we soms nog wel, net als een overweging in Japanse (yen) aandelen. Cash ook en dat kon ook geen kwaad. Hier schuilt nog wel een addertje onder het gras, want de banken willen niet meer alleen opdraaien voor die negatieve rente, die ze aan de ECB over uw spaargeld moeten betalen. Op welk bedrag men die grens straks zet is onduidelijk, maar aannemelijk lijkt dat deze geleidelijk daalt van 10 mln naar 2,5 en 1 mln en wellicht ook nog naar 1 ton. Zoekt u nog alternatieven? in Duitsland schijnen de kluizen uit te puilen van de cash. Tja, het moet natuurlijk niet veel gekker worden. Wij zijn voor u op zoek naar serieuzere alternatieven met een rendementsdoelstelling van 0-1%, waarbij een beperkt koersrisico gelopen wordt en dagelijkse liquiditeit wordt geboden.
Daarover hopelijk volgende maand meer.
DOOR: WOUTER WEIJAND, Chief Investment Officer
