Niet normaal?

Het lijkt een paradox: de banken verlagen de rente op uw spaarrekening steeds verder en het nulpunt komt nu echt in zicht. Centrale banken komen echter steeds meer onder druk om die rente juist te verhogen. Economische groei en inflatie zijn al een tijdje weer ‘normaal’, dus waarom zouden we zo’n abnormale lage rente langer moeten handhaven?

De waarheid gebiedt ons economen te zeggen dat we niet meer weten wat ‘normaal’ is. Vroeger, voor de tijd van de internetrevolutie, was het leven van een macro-econoom ietsje eenvoudiger. Toen wist je nog, dat wanneer de economie aantrok, de lonen en inflatie vanzelf volgden. Nu leidt die wereldwijde transparantie van prijzen en dus scherpere concurrentie tot meer discipline, noem het afgedwongen bescheidenheid, bij producenten: kan men wel echt de prijzen verhogen? Ook de lonen stijgen minder snel dan je zou mogen verwachten bij deze (bijna universeel) lage werkloosheid. Al denk ik dat de rem hier minder op zal blijven dan bij de prijzen.

 Stammenstrijd

Er zijn nu strategen die roepen dat de rente in de VS niet meer boven de 2% zal worden verhoogd. Maar als de economie dan weer eens in de put zit en moet worden opgevrolijkt, hoeveel ruimte heb je dan nog om de rente verlagen? Niente, nada. Dus alleen daarom zijn centrale banken gebrand op een ‘normalisatie van de rente’, anders staan ze straks met lege handen. Laten we even het rijtje langslopen: in het VK is het makkelijk, want daar is het pond zo veel gedaald dat stijgende importprijzen voor geldontwaarding zorgen. Gouverneur Carney stond aanvankelijk op de rem, want hij vreest (terecht) de economische gevolgen van de Brexit, maar met een inflatie van inmiddels 3% moet hij toch wel iets gaan doen. In de VS hebben we net weer een renteverhoging achter de rug, dus daar ligt mevrouw Yellen aardig op schema. Dan Europa: hier heerst een stammenstrijd tussen de Batavieren en Germanen enerzijds en de Romeinen en de Galliërs anderzijds. Er lijkt nu een wapenstilstand op handen, waarbij men zegt de rente niet te gaan verhogen, maar wel het ultra-soepele beleid zo zachtjes aan te gaan ‘normaliseren’.

De speech hierover van de Romein die aan het hoofd staat van de ECB, was ingewikkeld en bedoeld iedereen te vriend te houden. Obligatiehandelaren roken echter bloed. Voor hen is er geen grijs rentegebied: of je houdt tot het allerlaatste moment vol dat de rente laag blijft, of je kondigt, hoe omfloerst ook, aan dat het beleid gaat veranderen…en dan ‘normaliseert’ het ook onmiddellijk. En dat is wat we in de laatste week van juni zagen: in heel Europa schoot de lange rente omhoog en moesten ook aandelenmarkten daardoor een veer laten. Tegelijkertijd kreeg de euro er een impuls door: valutahandelaren reageerden daarmee op het vooruitzicht op een aantrekkelijkere rentevergoeding voor dit muntje: de meeste andere munten – dollar, yen, het pond was al zwak-, vielen dus terug.

Lakmoesproef

We gaan dus langzaam richting ‘normaal’, al weten we nog niet waar dat komt te liggen. Het sprookje van de extreem goedkope hypotheek, die ook nog waar bleek te zijn, komt daarmee straks aan haar eind. De negatieve rente op menig kortlopende staatslening; ook dat is een verhaal dat u later smeuïg aan uw kleinkinderen kunt vertellen. Net als de grote bedrijven, die met een coupon van 0% of 0,25% geld leenden op de obligatiemarkt. Belachelijk was het, maar eens komt die gekkigheid dus aan z’n end.

Maar als straks onze Romeinse ECB-keizer stopt met het opkopen van al die staatsobligaties, vooral van die van het Romeinse volk, willen die dan wel een normale rente gaan betalen en veel belangrijker: wil de rest van Europa haar geld wel lenen aan die immer dorstige Romeinen? Dat wordt straks de echte lakmoesproef voor de euro: kunnen alle landen wel zonder infuus? Zoals Julius Caesar al beschreef in De Bello Gallico rond 40 voor Christus, lukte het hem niet de Germanen onder de duim te krijgen. Een paar duizend jaar later is dat nog steeds een probleem. Laten we het daarom maar als ‘normaal’ beschouwen dat vrijwel geen enkel land de Germanen ook in economisch opzicht bij kan houden. En dat 1 munt daarom een te zware opgave is voor de Romeinen en al die andere zuidelijke landen. Politici hebben echter meer tijd nodig om dit in te zien, al zal men hier geen 2000 jaar respijt meer krijgen. Een normalisatie van de rente is nodig, maar het zal weer veel oude, tijdelijk weggemoffelde, problemen aan de oppervlakte brengen.

Terug naar nu, naar de portefeuilles en de alternatieven, die wij zoeken om die abnormaal lage rente te omzeilen. Daar waar het in de portefeuille past, zullen we nu de illiquide beleggingen in gang zetten. We beginnen daarbij met een mengvorm van Private Equity, Private Debt, Infrastructuur en Onroerend Goed, beheerd door een Zwitserse fondsmanager.

Rest mij u een ‘normale’, niet te warme zomer toe te wensen,

Met hartelijke groet, namens alle collega’s,

Wouter Weijand, Chief Investment Officer, Providence Capital

De gebruikte indices zijn: voor liquiditeiten “Euro OverNight Index Average”, voor obligaties “J.P. Morgan Global Bond Index Netherlands”, voor aandelen ontwikkelde markten “50% MSCI World ex Europe Net Dividend Index en 50% MSCI Europe Net Dividend Index”, voor aandelen opkomende markten “MSCI Emerging Markets Net Dividend Index”, voor hedge funds “Hedge Fund Research Global Index”, voor onroerend goed “FTSE EPRA/NAREIT Global Net Dividend Index”, voor grondstoffen ” Bloomberg Commodity Index”, voor high yield “Credit Suisse High Yield Index”, voor emerging market debt (in $ ) “J.P. Morgan Global Emerging Market Bond Index ($ denominated)” en voor emerging market debt (LC) “Bloomberg Barclays Emerging Markets Government Index (local currrency)”.

Bron: Bloomberg

De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

© 2017 Providence Capital N.V.  Alle rechten zijn voorbehouden